Forteiland IJmuiden/Wikimedia Commons-Ad Meskens
Entiteiten die honden wegjagen, liften die vanzelf op en neer gaan, nachtelijk gekerm en vreemde lichtbollen. Zo’n beetje alle benodigdheden voor een fijne horrorfilm, maar in Velsen gewoon aan de orde van de dag. De gemeente kent namelijk een opvallend hoge concentratie spookplekken.
Spookfort
Natuurlijk, de locaties zijn er ook naar. Forteiland om maar mee te beginnen. Het eiland herbergt het grootste fort van de Stelling van Amsterdam, in de monding van het Noordzeekanaal. Een eiland vol kamers en lange ondergrondse gangen. In de Eerste Wereldoorlog waren er militairen gelegerd en in de Tweede Wereldoorlog eigenden de Duitsers zich het fort toe. Al met al genoeg voor een berg onverklaarbare zaken. Stemmen en voetstappen worden gehoord, na sluitingstijd welteverstaan. Mensen die er gevoelig voor zijn vinden in bepaalde hoeken sterke energievelden. Redenen te over voor Ghost Hunters International om met een boot vol apparatuur naar het eiland af te reizen voor een uitgebreid onderzoek. Haunting Ghost Nederland ging ook op nachtelijke spokenjacht.
Leeg ziekenhuis
Naast een onpluis Forteiland kende IJmuiden tot een paar jaar terug ook nog een verlaten ziekenhuis: het Zeeweg Ziekenhuis. Het leegstaande pand zou uiteindelijk gesloopt worden, maar werd tot die tijd 24 uur per dag bewaakt. De nachtwakers voelden zich meer dan onbehaaglijk tijdens hun dienst. De lift ging uit zichzelf achter ze aan, er klonk kindergehuil, stappen, harde klappen en gekuch. ParaVisie stelde een onderzoek in. Parapsycholoog Richard Krebber begaf zich op alle verdiepingen en voelde een bepaalde aanwezigheid, kreeg last van hoofdpijn en misselijkheid en vond enkele bijzonder koude plekken. Patrick en Leroy, twee buurtjongens, hoorden van het artikel in ParaVisie en besloten zelf het pand in te gaan. ’s Nachts en gewapend met een cameraatje. Ook voor dit onverschrokken duo liep het uit op een tamelijk beangstigende ervaring. De doorgaans zo nuchtere IJmuidenaren wisten ook niet meer wat ervan te denken. Natuurlijk, sommigen verwierpen de spookgeruchten naar het rijk der fabelen, maar veel anderen begonnen hoe langer hoe meer te twijfelen.
Zeeweg Ziekenhuis/Cees de Boer, collectie Noord-Hollands Archief.
Inmiddels is het ziekenhuis lang en breed gesloopt en lijken de geestactiviteiten verstomd.
Duin & Kruidberg bij nacht
Even verderop dan, landgoed Duin en Kruidberg. In het statige landhuis huist ook een spook. Het is een geest uit Indonesië en in dit geval gaat het om een vredelievend exemplaar met een schuldgevoel.
PZ
En dan de topper onder de spookliefhebbers: het voormalige Provinciaal Ziekenhuis Santpoort-Bloemendaal, of PZ Meerenberg. Bloemendaals grondgebied maar vaak in één adem genoemd met alleen Santpoort, naar verluidt omdat Bloemendaal niet geassocieerd wilde worden met een ‘gekkenhuis’. Het was namelijk een psychiatrisch ziekenhuis waar vanaf midden 19e eeuw allerlei mensen werden verzorgd. Dementen, schizofrenen, mensen in psychose: allemaal werden ze er opgevangen en zeker in de beginperiode werden ze met niet al te zachte hand verzorgd. Het ging van boeien en horror-apparaten (zoals deze laars van Junod) tot elektroschocktherapie en akelige experimenten. Geen wonder dat juist hier ontzettend veel geestverschijnselen zijn waargenomen.
Hoofdgebouw van het Provinciaal Ziekenhuis nabij Santpoort, voorheen Provinciaal Geneeskundig Gesticht voor krankzinnigen Meerenberg/Collectie Noord-Hollands Archief.
Protest tegen isoleercel in PZ Meerenberg/Cees de Boer, collectie Noord-Hollands Archief.
Verpleegster en patiëntes in de tuin van het Provinciaal Ziekenhuis/collectie Noord-Hollands Archief.
Tegenwoordig heet het voormalig PZ-terrein Park Brederode en zijn er luxe woningen gebouwd. De oude panden van Meerenberg zijn monumenten en worden ook opgeknapt tot sjieke appartementen. Afgelopen jaar namen wij er een kijkje. We waren op zoek naar de sporen van een miraculeuze appelboom van eeuwen terug. De omgeving was best lieflijk.
Vijver bij Park Brederode, Bloemendaal.
Het was er groen en rustig. Wel werd er her en der nog druk gebouwd en het hoofdgebouw van het PZ was dichtgetimmerd. Achter het hoofdgebouw vervallen vleugels met hekken eromheen. Geen blik binnen dus helaas, maar gezien de vervallen staat op dat moment maar beter ook. In voorgaande jaren zijn er tal van spookjagers en ook urbexers naar binnen geweest om opnames te maken (kijk hier, of hier, of daar en daar). Zelfs voor ervaren spookjagers was het soms te heftig, een paar zijn halsoverkop weggevlucht.
PZ Meerenberg tijdens ons bezoek anno 2016.
Tijdens ons bezoek, overdag, niks dan wuivend groen en vrolijke vlinders. Maar toch, die klok in het hoofdgebouw, kijk dan!
Provinciaal ziekenhuis Santpoort daar heb ik 1 jaar gewoond in het Zuster(en broeder)huis en er gebeurde opmerkelijke zaken. Een collega (mede leerling B verpleging) daar begon zijn platenspeler ’s nachts spontaan te spelen en kwam zijn overleden oma door de muur om duidelijk te maken dat hij niet ‘alleen’ was. Zelf heb ik handen om mijn hals gevoeld bij het slapen gaan, panisch van angst kon ik alleen schor piepen, O, G.D haal mij weg van hier en werd ik aan mijn voeten onder het deken getrokken, waardoor het beklemmende gevoel om mijn hals verdween. Er was niemand in mijn kamer dan ik alleen. Verder ben ik op 1 nacht 3x uit mijn lichaam getreden. Dacht dat ik niet uit een slechte droom kon komen en was totaal niet bekend met uittredingen. Uittredingen, daar nam ik van aan dat dit via de mond gebeurde, een open verbinding dat leek mij logisch. Maar ik vertrok via mijn voeten. Later heb ik gelezen dat uittredingen niet via de mond gebeuren. Tevens was het heel gewoon dat spullen verschoven, maar dat verweet ik aan mijn slordigheid. Ook de vreemde geluiden werden een soort omgevingsgeluid, waar ik niet echt aanstoot aan nam. Ja, we hadden het er wel eens over onder elkaar, de zuster(en inmiddels broeder) huisbewoners, maar niet te veel, want men mocht eens gaan denken dat wij zelf rijp waren voor opname. Hoewel, er zijn gevallen bekend van personeel dat volledig doordraaide.