De Holle Boom in 1897 / Jacob Olie
Bloemendaal was gezegend met bijzondere bomen. Bij de eeuwenoude herberg Kraantje Lek stond de beroemde Holle Boom. Een grote iep waarvan de stam een enorme omvang had. Plantkundige Frederik Willem van Eeden verbaasde zich er in 1867 al over. De boom was helemaal hol en uit zijn ‘bouwvalachtige wanden groeijen van boven dikke takken en vormen een breede groene bladerkruin, zoodat hij in de verte gaaf schijnt.’ Van Eeden mat de stam op en kwam tot de conclusie dat de Holle Boom met een omvang van 6 Nederlandse el één van de dikste bomen in de wijde omgeving was. Van omwonenden hoorde hij dat de boom een leeftijd werd toegedicht van zo’n 500 jaar, iets wat hij zeker niet onwaarschijnlijk achtte.
Baby’s
Het gapende gat waardoor de iep zo beroemd werd ontstond tijdens een hevige storm in 1812. Al snel zetten volwassenen het gat in als de kinderen weer eens vroegen waar baby’tjes toch vandaan komen. In Bloemendaal geen ooievaars en boerenkolen, maar baby’s uit het gat van de kinderboom. Dat gebruiken kenden ze in Amsterdam overigens ook. Hoeveel kinderen zullen wel niet bij de boom hebben staan drentelen in de hoop hun kersverse broertje of zusje te zien? Ondanks de klap in 1812 bleef de iep fier als altijd en al die jaren erna stond de boom garant voor een hoop speelplezier.
Een echte drie-eenheid: kraantje Lek, de Blinkert en de Holle Boom / August Vogt
Dodelijke storm
Aan het vertrouwde gezicht van Kraantje Lek, het steile duin de Blinkert en de beroemde boom kwam in 1972 een einde. In november dat jaar raasde een vreselijke storm over het land: met acht doden en vele gewonden tot gevolg. De schade liep in de tientallen miljoenen guldens en ook de kinderboom werd geveld. De Bomenstichting wilde de hoop niet opgeven en zette een reddingsactie op touw. Het asfalt bij de voet van de stam werd weggehaald en twee gerenommeerde boomchirurgen entten jonge iepen op de stam. Men hoopte het beste van het natuurlijk herstellend vermogen van de iep, tevergeefs. De iep ging dood. Wat restte was een houten karkas, maar ook daar beleefden mensen nog een hoop lol aan.
Mooi in brons
Maar de dode boom takelde af. Het hout werd slecht en het gevaar van omvallen dreigde. Op 4 september 2007 werden de resten van de legendarische kinderboom verwijderd. Maar niet zonder dat er een plan klaarlag om het bijzondere wezen te eren. Er kwam een bronzen holle boom, een exacte kopie van het houten exemplaar. In mei 2008 was het plaatsje weer compleet: Kraantje Lek en een bronzen boom. Voor nog eens eeuwen plezier.
Het bronzen afgietsel van de Holle Boom.
Nog altijd een mooie ontmoetingsplek.
Bronvermelding:
- De Holle Boom bij Kraantje Lek, door Anne Storm (2008)
- Groen Kapitaal in Ons Bloemendaal (1 juli 1996)
- De Telegraaf (14-11-1972)
- De bosschen van Kennemerland, in Album der natuur door F.W. van Eeden (1867)