Expeditie: Bomen van Bloemendaal

Soms moet je goed weer afdwingen, zeker als je op pad gaat om foto’s te maken voor het Bloemendaalse Bomen-hoofdstuk in je boek. En geloof het of niet: team Licht op Legenden rolt in volle bewolking de auto in en stapt er met de zon op het gezicht weer uit. En wel bij het voormalig Provinciaal Ziekenhuis in Bloemendaal. 

Mirakelboom

Een locatie die onder spookjagers erg geliefd is, maar daar gaan we het een andere keer over hebben. Wij kwamen er om nog iets te bespeuren van de sfeer van het oude landgoed Cloeckendael. Hier stond namelijk een mirakelboom die eeuwen geleden halve bedevaarten op gang bracht. Ten tijde van de reformatie ontdekte een tuinman in een doorgezaagde tak van de mirakelboom allerlei figuren waar men katholieke symbolen in zag. Niet lang daarna werd het terrein omgedoopt in landgoed Meerenberg en veel later werd er het Provinciaal Ziekenhuis (psychiatrisch ziekenhuis) gevestigd. Inmiddels staat er statige nieuwbouw en heet het Park Brederode. Er wordt nog druk bijgebouwd en om de mooie oude bomen staan hekken zodat ze niet beschadigd worden. Eén kapotte tak doet namelijk al snel 15.000 euro zo leren we, en een hele boom maar liefst 2 ton. Het hoofdgebouw van het PZ staat er nog wel. Dit is een rijksmonument en er zullen op den duur  appartementen in komen. Overigens is de klok boven de hoofdingang op 12 uur blijven staan. Dat is dan weer best spokig.

Bejaarde topatleet

We vervolgen onze weg richting de befaamde uitspanning Kraantje Lek  (sinds 1542) waar ooit de zo prachtige Holle Boom stond. De boom waaruit de kindertjes werden geboren. Sinds een aantal jaar staat er een bronzen exemplaar, want de echte boom doorstond de tand des tijds helaas niet zonder kleerscheuren. We boffen, want onder het bronzen monument staan twee vrolijke mannen met elkaar te kletsen. De één beroemd omdat hij een paar keer per week 8 kilometer vanuit Haarlem komt fietsen om zijn rijwiel onderaan de Blinkert te parkeren en dan kilometers naar Zandvoort rent en weer terug en dan de 8 kilometer naar huis fietst. Op een leeftijd van 85 jaar. De ander is ook beroemd. Het is Pierre Bloemen, de eigenaar van Kraantje Lek (inmiddels heb ik het overgedragen aan mijn dochter). Pierre vertelt over zijn inspanningen om het monument voor de Holle Boom gerealiseerd te krijgen op de plek waar het nu staat. Het was een lange weg van heel veel geld inzamelen, vergunningen regelen, noem maar op. Maar hij staat er nu toch maar mooi, hopelijk voor de eeuwigheid.

Banaan en jeneverkraan

De 85-jarige hardloper pakt intussen een banaan uit zijn fietstas, snijdt deze zorgvuldig doormidden en trekt na het halve banaantje een sprintje het duin op. ‘Dag dames, het was een fijne ontmoeting, maar ik ga nu naar Zandvoort!’ Wij gaan nog even met Pierre mee voor verhalen over de boom, Kraantje Lek (volgens mij heet het zo omdat de jeneverkraan lekte) en Godfried Bomans, die even verderop woonde. Na een fijn gesprek en een heerlijke uitsmijter zijn we eigenlijk nog benieuwd naar de naam van die gezellige sportieve man. ‘Ik heb werkelijk geen idee. Hij komt hier al jaren, maar ik weet zijn naam niet. Je kunt ook wachten tot hij weer terug is en het hem dan vragen’, lacht Pierre.

Nou ja, één en al bof vandaag. Want bij vertrek zit de meneer inderdaad alweer onderaan het duin, met de tweede helft van zijn banaan in de hand. Pim, zo heet hij. We maken een selfie met hem en sturen die naar zijn mailadres. ‘Ik zit op iPad-les, dus dat zal mijn juf heel goed vinden als ik foto’s gemaild krijg. Doe maar!’

En door naar Elswout, nou ja, eigenlijk de ingang van landgoed Duinvliet. Hier is uit een boom een wegwijzer gezaagd die de weg wijst naar de ‘Stinkende Emmer’ ofwel het Wapen van Kennemerland. Bovenop staat een Zandvoortse visvrouw met een emmer op de rug. Het verhaal gaat dat de visvrouwen vroeger hun waar in emmers naar Haarlem brachten en onderweg halt hielden bij een uitspanning die daardoor de naam ‘Stinkende Emmer’ kreeg. Een buurman komt naar ons toe en vertelt dat die herberg onmogelijk langs het pad kan hebben gelegen waar het bord nu naartoe wijst. Volgens oude kaarten liepen de vispaden heel anders. Bovendien klopt die emmer ook al niet, want op oude tekeningen die hij heeft gezien hebben de vrouwen rieten manden. En zo vallen we met deze vriendelijke meneer van het ene verhaal in het andere. Zo blijkt de verkoop van Louisiana door de Fransen aan de VS te zijn beklonken op landgoed Elswout en werd in een watertje bij datzelfde landgoed een Romeins fornuis gevonden.

Wij vinden het allemaal prachtig en met een glaasje oranjebitter in de tuin van deze buurman besluiten wij een heerlijke dag!