Licht op Legenden

  • Home
  • Nieuws
  • Het Project
  • Verhalen
    • Van Aardman tot Zeemeermin
    • Liefde, Lust en Moord
    • Geestige Gebruiken
    • Bijzonder Buitengewoon
    • Op de Woelige Baren
    • Bovenaards en Onderlaags
    • Volk en Vertier
  • Contact

Scheldnamen: kwade gewoonte onder gemene burgers

25 januari 2017 By Josephine Vollbehr

Klokkedieven Langslapers

Wapen Heemraadschap Eilndspolder/Wikimedia Commons

“Er heerscht in ons Vaderland eene kwaade gewoonte, onder den gemeenen burger, welke onze Natie, zelfs buitenslands, oneere aandoet; wij bedoelen het geeven van Scheldnaamen, ‘t welk de inwooneren van bijzondere Hollandsche steeden elkanderen doen om elkander belagchelijk te maaken.’  Scheldnamen, daar vermaakten de Hollanders zich opperbest mee.

Mug

Schandalig werd het geacht door sommigen, toch maakten de meeste Noord-Hollanders zich er graag schuldig aan. Amsterdammers hadden weinig op met de Haarlemmers en bespotten ze met de naam ‘Mug’.  Hoe het ooit begon met de mug? Daar zijn veel verklaringen voor.

Als het gaat om de Klokkedieven uit Schermerhorn en de Langslapers uit Grootschermers is de lezing wat eenduidiger, vooral omdat er een duidelijk verband is tussen beide scheldnamen.

Gammele toren

Grootschermers en Schermerhorners leefden vroeger bepaald niet op goede voet. Punt van twist: een bouwvallige toren met bovenin een klok. Deze stond precies tussen de twee dorpen in en beiden meenden er recht op te hebben. Het was ze vooral om de klok te doen. Na een hoop heen en weer geruzie bedacht men hoe het conflict opgelost kon worden. Als de toren ooit de kant van Schermerhorn op viel hadden de inwoners van dat dorp recht op de klok, viel ie de andere kant op dan was de klok voor Grootschermer.  Tijdens een nachtelijke storm togen de Schermerhorners naar de toren, bonden er een touw omheen en trokken de boel hun kant op. Eindelijk hadden ze hun zo begeerde klok. Sindsdien worden Schermerhorners Klokkedieven genoemd en Grootschermers Langslapers.

De klok staat afgebeeld in het wapen van het Heemraadschap Eilandspolder.

Gladoren

Heel gek! Zowel Wormerveerders als Twiskers werden uitgemaakt voor gladoor. Alleen is bij het ene dorp de herkomst van de scheldnaam wat bloediger dan bij de ander.

 

Schermerhorn Grootschermer Klokkedieven Langslapers

Bronnen: Almanach tot nut van’t algemeen, voor het jaar 1794, Hollandsch Sagenboek van J. Sinninghe

 

 

Filed Under: Geestige Gebruiken Tagged With: Grootschermer, scheldnaam, Schermereiland, Sinninghe

  • E-mailadres
  • Facebook
  • Twitter
  • Video

Zoeken

Onderwerpen

  • Bijzonder Buitengewoon
  • Bovenaards en Onderlaags
  • Liefde, Lust en Moord
  • Geestige Gebruiken
  • Van Aardman tot Zeemeermin
  • Op de Woelige Baren
  • Volk en Vertier

Licht op Legenden

Rozen verwelken, schepen vergaan, maar schitterende verhalen blijven altijd voortbestaan..

Wie zijn wij?

Elke plek herbergt zijn eigen verhaal. Judith van Lunsen en Josephine Vollbehr belichten de volksverhalen en legenden van Noord-Holland.

Volg ons op

Twitter
Facebook
Vimeo

Copyright Licht op legenden • 2014 • Design by Marleen van Es